براي شما كه سنگدل شديد

روز رفتارهاي پرخاشگرانه، چه غريزي باشد و چه حاصل يادگيري، چنان با زندگي روزمره ما پيوند خورده كه گاهي فراموش مي‌كنيم اين رفتار چقدر ناپسند است و در همه اديان و فرهنگ‌ها و جوامع مورد نكوهش قرار گرفته و از ما خواسته شده بر خشم خود كنترل داشته باشيم چراكه هر تصميم و عملي هنگام عصبانيت نه از روي عقل كه از روي احساسات زودگذر بوده و فاجعه به بار خواهد آورد.

بيشتر افرادي كه مي‌گويند در مواقع ناراحتي و عصبانيت نمي‌توانند خودشان را كنترل كنند، سخت در اشتباهند! آنها مي‌توانند خود را كنترل كنند اما نمي‌خواهند! چراكه ما عصبانيت خود را متوجه كساني مي‌كنيم كه از لحاظ عاطفي و مالي به ما وابسته‌اند يا خطري از جانب آن‌ها ما را تهديد نمي‌كند اما در برابر كساني كه قدرت و موقعيت‌شان از ما بالاتر است، خودمان را كنترل مي‌كنيم.

در واقع ما به‌خوبي مي‌دانيم كجا و براي چه كساني خشم‌مان را بروز داده يا آن را كنترل كنيم و وقتي پاي منافع پيش مي‌آيد، كنترل خشم آسان به‌نظر مي‌رسد.

دكتر اليوت ارونسون، روان‌شناس اجتماعي اهل آمريكا در كتاب روان‌شناسي اجتماعي خود مي‌گويد: چندين سال پيش، روزي برنامه اخبار تلويزيون را تماشا مي‌كردم. ضمن پخش اخبار، گزارشگر رويدادي را پخش كرد كه در آن هواپيماهاي آمريكايي بر يكي از دهكده‌هاي ويتنام جنوبي كه تصور مي‌رفت پناهگاه ويت‌كنگ‌هاست، بمب ناپالم ريخته بودند. پسر بزرگ من كه درآن موقع 10 ساله بود پرسيد: پدر، ناپالم چيست؟ من به سادگي پاسخ دادم: به‌نظرم نوعي ماده شيميايي است كه هم مي‌چسبد و هم مي‌سوزاند، به‌طوري كه اگر به پوست بدن انسان برسد، نمي‌توان آن را برداشت و به سختي انسان را مي‌سوزاند. و بعد به‌دنباله اخبار پرداختم. چند دقيقه بعد اتفاقي متوجه پسرم شدم؛ ديدم اشك از ديدگانش سرازير شده است. همين‌طور كه به پسرم نگاه مي‌كردم، ناراحت و وحشت‌زده شدم و به اين فكر افتادم كه چه بلايي بر سرم آمده؟! آيا آن‌قدر سنگدل شده‌ام كه چنين پرسشي را طوري پاسخ مي‌دهم كه گويي پسرم از نحوه بازي فوتبال يا افتادن يك برگ سوال مي‌كند؟ آيا تا اين اندازه به سبعيت انسان خو گرفته‌ام؟

1. اگر كسي در حق شما بدي كند، خود را مجبور مي‌بينيد كه در موردش كاري انجام دهيد؟

2.اگر موقعيتش فراهم شود، دوست داريد شاهد مراسم اعدام باشيد؟

3. هرگز اين احساس به شما دست داده كه واقعا بخواهيد يك نفر را بكشيد؟

4. از سخناني كه بعضي از سياستمداران مي‌زنند و در روزنامه‌ها مي‌خوانيد، عصباني مي‌شويد؟

5. دوست داريد مسابقات كشتي و بوكس را از تلويزيون تماشا كنيد؟

6. تا به حال از دست مردم آنقدر عصباني شده‌ايد كه سرآنها داد بكشيد و ناسزا بگوييد؟

7. فكر مي‌كنيد آدم‌هاي خوش‌بين اغلب ترسوهايي بيش نيستند؟

8. آيا اغلب آگاهانه يا ناآگاهانه دندان‌هاي‌تان را به هم فشار مي‌دهيد؟

9. آيا گاهي اوقات آنقدر عصباني مي‌شويد كه ظرف‌ها و اسباب‌هاي خانه را به اطراف پرتاب كنيد؟

10. دوست داريد هنگام شنا زيرآبي رفته و ديگران را اذيت كنيد؟

11. هنگامي كه چيزي خراب مي‌شود، اغلب ديگران را مقصر مي‌دانيد؟

12. هنگامي كه خشمگين مي‌شويد، حركاتي مثل كوبيدن پا به زمين از خود نشان مي‌دهيد؟

13. آيا اغلب حرف‌هاي نيش‌دار و كنايه‌آميز در مورد ديگران مي‌زنيد؟

14. آيا بعضي اوقات دوست داريد با بعضي افراد دعوا كنيد؟

15. قسمت تير‌اندازي در شهربازي‌ها را دوست داريد؟

16. اگر به شخصي برخورد كنيد كه خودخواه و سلطه‌گر باشد، سعي مي‌كنيد او را سر جاي خودش بنشانيد؟

17. از صحنه‌هاي نبرد گلادياتورها در فيلم‌هاي سينمايي مي‌بريد؟

18. آيا دوست داريد بحث‌ها سخت و كوبنده باشد و هيچ نوع گذشتي در كار نباشد؟

19. اگر كسي به شما اهانت كند، فكر مي‌كنيد بهترين كار اين است كه موضوع را ناديده بگيريد؟

20. آيا كسي را كه به شما بدي كند، به سرعت مي‌بخشيد؟

. آيا هنگام كودكي از جنگ و دعوا گريزان بوديد؟

22. آيا معتقديد كه كمتر از ساير مردم از كوره در مي‌رويد؟

23. آيا اغلب قادريد از ابراز ناراحتي‌تان خودداري كنيد؟

24. اگر كسي شما را اذيت كند، آيا احساس خود را نسبت به او، كامل و دقيق بيان مي‌كنيد؟

25. به جاي بحث با ديگران، ترجيح مي‌دهيد- به‌رغم ميل باطني- با عقايدش موافقت كنيد؟

26. مي‌توانيد آرامش‌تان را، حتي در مقابل افراد ابله حفظ كنيد؟

27. آيا شما خوش اخلاق هستيد؟

28. اگر سارقي بخشي از اموال شما را دزديده، نسبت به اين‌كه او را با تير بزنيد، ترديد داريد؟

29. به‌طور كلي از اوضاع كنوني زندگي راضي هستيد؟

30. آيا اغلب از دست ديگران خشمگين مي‌شويد، هر چند سعي مي‌كنيد آن‌ها متوجه نشوند؟

كليد پاسخ‌ها از سوال يك تا سوال 18 هر پاسخ �آري� يك نمره و از سوال 19 تا سوال 30 هر پاسخ �خير� يك نمره دارد. چنانچه در انتخاب جواب سوال شك داريد، به‌خود نيم نمره بدهيد.

تفسيـر نمـره‌ها

نمره بين 20-30: متأسفانه نمره پرخاشگري و عصبانيت شما مثبت است! شما كنترل كمي بر خشم خود داريد و آن را به‌صورت فيزيكي يا زباني بيان مي‌كنيد. صرف‌نظر از اين‌كه ريشه اين رفتارهاي شما از چيست، بايد بدانيد اين همه عصبانيت نه تنها باعث طرد شدن شما از طرف ديگران خواهد شد بلكه در دراز مدت از لحاظ جسمي و روحي صدمات جبران‌ناپذيري به شما خواهد زد.

نمره بين 10-20: شما متعادل هستيد، گاهي عصبانيت خود را بروز داده و گاهي آن را كنترل مي‌كنيد البته نشان دادن عصبانيت در بعضي جاها و در مقابل برخي اشخاص، خالي از فايده نخواهد بود. اگر شما به‌طور آگاهانه كنترل بر خشم خود داشته و بدانيد كجا و چطور آن را بروز دهيد كه ضرري به‌خود و ديگران وارد نكند، متعادل بودن نمره شما بهترين حالت خواهد بود زيرا گاهي تخليه هيجاني از راه بروز خشم، در بهبود تنش‌هاي روحي موثر واقع مي‌شود اما بدون صدمه به‌خود و ديگران!

نمره بين صفر-10: خونسردي شما قابل تقدير است اما نمي‌توان صد‌در‌صد گفت كه شما خونسرد بوده و چيزي باعث تحريك اعصاب‌تان نمي‌شود. اين‌كه شما هميشه از موقعيت‌هاي خشونت‌آميز دوري مي‌كنيد، مي‌تواند به‌دليل ترس شما از پيشامد بد يا عدم‌اعتماد به نفس، بي‌تفاوتي نسبت به جهان پيرامون يا محافظه‌كاري بيش از حد باشد. كنترل بر خشم و عصبانيت خيلي خوب است اما تا آنجا كه اين رفتار ملايم مورد سوء‌استفاده ديگران قرار نگيرد.

جمعه 24 فروردین 1391 - 11:25:38 AM